Wdowa po Januszu Rewińskim przerwała milczenie o aktorze. Jej słowa łapią za serce

Janusz Rewiński wsławił się występami kabaretowymi, ale największą popularność przyniosła mu rola "Siary" w dwóch częściach "Kilera". W 2019 roku zakończył działalność publiczną i przestał występować na ekranie. Losy aktora, który zmarł 1 czerwca 2024 roku, spisała Beata Biały w książce biograficznej o Rewińskim (premiera: 28 stycznia 2026 roku). Zaprosiła do rozmowy bliskich i przyjaciół artysty, w tym aktorkę Iwonę Biernacką, z którą 74-latek był związany do śmierci.

Rozdział 10. Kocha, lubi, szanuje

(...)

Ponownie zakochał się dopiero na studiach. Zawróciła mu w głowie Krystyna, malarka z inteligenckiej gliwickiej rodziny. (...) W Warszawie zakochał się na zawsze. Nie w mieście, w kobiecie. Iwona Biernacka.

– Pamiętam jego wielkie zakochanie w Iwonie – opowiada Izabella Olejnik [przyjaciółka Rewińskiego – przyp. red.]. – To było uczucie odwzajemnione, pełne namiętności. Widziałam, jak bardzo się kochali. Mieszkaliśmy wtedy na Ursynowie i zdarzało się, że użyczaliśmy im naszej sypialni. Tak blisko byliśmy ze sobą, tak mocno spleceni w codzienność.

Żona. Towarzyszka. Ukojenie. To już nie była miłość jak eksplozja. Nie niosła ze sobą niepokoju, nie kazała rzucać wszystkiego, byle tylko być. Nie wirowała w głowie. Nie budziła o trzeciej nad ranem. To była miłość jak ogień w piecu, do którego ktoś systematycznie dokłada. Codziennie. Bez spektaklu, bez fajerwerków, bez napięcia. Ale z ciepłem. Z wyrozumiałością. Z codziennością, która nie męczy, tylko koi. Ciepło. Spokój. Dom. Inna historia. Bardziej zwykła, mniej romantyczna. Ale może właśnie dzięki temu trwalsza. Prawdziwsza. Miłość, która nie szarpie, tylko nosi. Miłość, w której nie trzeba się udowadniać.

ZOBACZ TEŻ: Janusz Rewiński zrezygnował z kariery i zamieszkał na wsi. "Nie potrzebuję kontaktu z rodziną"

Miłość, w której można zamilknąć i nic się nie psuje. Dwie kobiety – dwa światy. Jedna – żywioł. Zachwyt. Ciekawość. Zachód. Otworzyła przed nim okna świata, pokazała, że można inaczej. Że życie może pachnieć winem, ryzykiem i szansą. Była jak wyjazd – ekscytujący, pełen adrenaliny, trochę zbyt intensywny. Druga – jak powrót. Do siebie. Do drewna pod palcami. Do herbaty parzonej w spokoju. Dała mu Wschód w sercu. Czas, który płynie inaczej. Jedna nauczyła go tęsknić. Druga – zostawać. Jedna – jak rozbłysk, którego nie da się zatrzymać. Druga – jak ognisko, które ogrzewa, nawet kiedy pada deszcz.

Tylko on jeden wiedział, gdzie tak naprawdę czuł się bardziej sobą. Może nigdzie. Może w obu tych miejscach naraz. Albo tylko w tamtym zawieszeniu między – w podróży od jednej do drugiej. W drodze, którą sam dla siebie wymyślił. Bo czasem człowiek nie chce wybierać. Tylko pamiętać jedno – i żyć w drugim. Zachować smak pierwszej kawy i ciepło ostatniego koca. I nie mówić nikomu, że wszystko w nim jest trochę rozdarte. Trochę tam, trochę tu. Ale z Iwoną był spokojny. Z nią przestał grać. Nie musiał błyszczeć. Nie musiał znikać. Była światłem w kuchni, kiedy wracał w środku nocy. Była dłońmi, które nie oczekują niczego poza obecnością. Była życiem, które można było wreszcie przyjąć – bez walki.

ZOBACZ TEŻ: Janusz Rewiński od lat mierzył się z chorobą. Przyjaciel ujawnił szczegóły

Kobieta obok. Żona. Nie chce jeszcze rozmawiać. Mówi tylko jedno zdanie, cicho, niemal szeptem: "Był dobrym człowiekiem". I to wszystko.

Reszta milczy razem z nią. Nie potrafi mówić więcej. Za wcześnie. Za trudno. Jakby każde kolejne słowo mogło coś zburzyć, jakby zbyt szybkie sięganie do wspomnień groziło tym, że nie wytrzyma – ona albo one. Są opowieści, które nie chcą być opowiedziane. Przynajmniej jeszcze nie teraz. Być może nigdy nie będzie chciała mówić. Są rany, których czas nie leczy, tylko uczy, jak z nimi współistnieć. Nieobecność, która miała z czasem blednąć, staje się coraz bardziej wyrazista – boli ostrzej, jakby z każdym dniem przypominała o sobie głośniej. "Był dobrym człowiekiem". Tyle. Ale w tych trzech słowach mieści się wszystko. Miłość. Żal. Pamięć. I próba ocalenia czegoś, co już nie wróci – choć nadal trwa. W niej. W milczeniu. W obecności braku. I może właśnie dlatego trzeba pisać ostrożnie. Jakby się stąpało po podłodze, która zna czyjeś kroki. Jakby się dotykało listu, którego nigdy nie otwarto do końca.

Bo ona była. W tle. Obok. W cieniu śmiechu, w cieniu sceny, w cieniu mężczyzny, który z zawodu grał mocnych i śmiesznych. Ale w życiu potrzebował cichego azylu. Kiedy on balansował między ironią a absurdem, między kabaretem a Sejmem, ona trwała przy nim jak domowa lampa z abażurem – stała, pewna, niezmienna. Była jego żoną. Towarzyszką. Może strażniczką codzienności. Tą, która wiedziała, że najlepsze role są poza kadrem. Że prawdziwa miłość nie krzyczy. Nie błyszczy. Nie publikuje zdjęć. Prawdziwa miłość stawia herbatę na stole, zanim zapyta: "Jak było?".

ZOBACZ TEŻ: Sołtys Nowodworu ujawnił, jaki tak naprawdę był Janusz Rewiński

Mówi się, że znał ją jeszcze z czasów młodości. Zanim był "Siarą". Zanim Polska się śmiała z jego kwestii. Zanim przyszła sława. A potem nie odszedł, tylko przyszedł do niej z powrotem. Do domu. Do siebie. Jakby wiedział, że ten zawód – zawód bycia człowiekiem w świecie rozrywki – potrzebuje kogoś, kto wie, kiedy jest dość. Nie wiemy, co go w niej przyciągało. Może spokój. Może uważność. Może to, że nie próbowała go zmieniać. I że umiała milczeć razem z nim. Nie każdy potrafi. Milczenie dwojga ludzi to najtrudniejsza symfonia, ale jeśli się ją zagra dobrze, zostaje na zawsze. Iwona nie chodziła z nim na premiery. Nie brylowała. Może nie chciała, może nie musiała. Być może była tą, która zasłaniała go przed światem wtedy, gdy świat chciał go mieć całego. A on chciał tylko wrócić do kuchni, gdzie pachnie zupa i cisza. W tym domu nie potrzebowano klaskania – potrzebowano ciepłej wody, herbaty, szeptu: "Już jesteś".

Synowie mówili o niej z szacunkiem. Bez emfazy. "Była tłem, ale bez niej nie byłoby obrazu" – usłyszałam. To wystarczy. Ale mówią też o tym, że to ona uczyła pokory wobec codzienności. Że gdy ojciec uciszał świat śmiechem, matka dbała, by w tym śmiechu nie zagubiło się człowieczeństwo. Nie wiemy, czy się kłócili. Czy przechodzili kryzysy. Ale wiemy, że była. Do końca. Gdy on milczał, ona słuchała. Gdy odcinał się od świata, ona go nie opuszczała. Gdy odwracał się do ściany, ona była po tej stronie, do której się odwracał. Czasem wystarczy. Może to właśnie miłość. Nie ta z piosenek. Ale ta, która niesie zakupy, słucha wiadomości, podaje okulary, zna twoje milczenie. Która wie, że po irytacji przychodzi zmęczenie, a po milczeniu – spokój.

ZOBACZ TEŻ: Cezary Pazura tłumaczy, czemu nie przyszedł na pogrzeb Janusza Rewińskiego

Z Iwoną Biernacką znali się od lat 80. i choć Rewiński niewiele mówił o ich związku, to fakt, że byli razem ponad trzy dekady, mówi sam za siebie. W wywiadach nazywał ją żoną, a przecież formalności nie miały dla nich znaczenia. Chronili swoją intymność. Bliskość przyszła dyskretnie – na planie, przy wspólnych rolach, w drobnych gestach i spojrzeniach, które przenikały dziesięciolecia. Powiedział kiedyś o niej:

"Nie mam recepty. Nikomu nie podam takiej recepty"

I choć ironicznie, w tym zdaniu kryła się cała ich historia: prostota, cienka granica między aktorstwem a życiem, ciche rozumienie dwóch dusz. Wspólnie wychowali dwóch synów – Jonasza i Aleksandra, dziś mężczyzn o własnych drogach. I choć w ostatnich latach życie aktora oddaliło go od rodziny, trudno uwierzyć, że tej miłości czegoś zabrakło – po prostu ich ballada miała inny rytm. Gdy Rewiński odszedł od świateł i reflektorów, mówiąc, że na wsi ma co robić i jest zajęty cały dzień, wielu widziało w tym samotnika. A może raczej człowieka, który doznał zbyt wiele – śmiechu, polityki, spojrzeń.

Ale wiemy: miał kobietę, z którą stworzył rodzinę, z którą był na scenie i poza nią, która podczytywała jego żarty i milczała przy jego smutku. Iwona była jego ostoją – w kabarecie i poza nim – ta cisza i tęsknota między nimi odcisnęły piętno na tym, kim się stał, gdy spojrzał w oczy samotności. Choć nie zostawił o tym pieśni, echo tego związku trwa w tym, co mówią Krzysztof Piasecki i reporterskie wspomnienia. To była historia dobra, prawdziwa – i tyle w niej melancholii, ile ciepła.