Młodzieżowe Słowo Roku 2024 wybrane! Zaskakujący wybór internautów

Młodzieżowe Słowo Roku to coroczny plebiscyt Wydawnictwa Naukowego PWN, który przyciąga uwagę internautów i językoznawców. W tym roku do puli finałowej konkursu trafiło 20 zwrotów: aura, azbest, bambik, brainrot, brat, cringe, czemó, delulu, fe!n/fein/fin, fr, glamour, GOAT, oi oi oi baka, oporowo, rizz/rizzler, sigma, skibidi, slay, womp womp i yapping – definicję wszystkich słów znajdziesz tutaj. Na uroczystej gali, która odbyła się we wtorek po południu, poznaliśmy zwycięzcę plebiscytu.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo:

Młodzieżowe Słowo Roku 2024 ogłosili Krzysztof Zalewski i Magda Gessler, która już kilka tygodni temu ujawniła, że jej faworytem do wygranej jest wyraz "oporowo". Decyzją internautów, Młodzieżowym Słowem Roku 2024 została "sigma". W mowie potocznej to określenie osoby odnoszącej sukcesy, pewnej siebie, wybitnej, którą można podziwiać. Sigma jest "samotnym wilkiem", przekonanym o swej nieprzeciętności, ale się z tym nie afiszuje. Ustala zasady, których bezwzględnie przestrzega. Słowo występuje też w połączeniach, np. skibidi sigma czy sigma rizz, które wzmacniają jego pozytywny wydźwięk.

ZOBACZ TEŻ: Wojewódzki UDERZA w Gessler. Nazwał ją mitomanką i zarzucił cenzurowanie wywiadów

Drugie miejsce w plebiscycie na Młodzieżowe Słowo Roku 2024 zajął wyraz "azbest", które humorystycznie nawiązuje do memów o "wylewaniu azbestu". Zalewanie azbestem może być też aluzją do patodeweloperki oferującej niską jakość za duże pieniądze i niszczącej środowisko naturalne. Samo słowo "azbest" pochodzi od greckiego "asbestos", które oznacza "nieugaszony, niepalny".

Na trzecim miejscu w głosowaniu na Młodzieżowe Słowo Roku 2024 znalazł się wyraz "czemó", który dostał też nagrodę jurorów. Słowo oznacza to samo, co w języku ogólnym "czemu", ale wydaje się mocniej podszyte zdziwieniem i przypomina wymowę bliską "czemo". Wyrażenie pochodzi z powielanej na TikToku rozmowy dwóch młodych graczy w "Fortnite'a".

Te słowa były natomiast nominowane do Młodzieżowego Słowa Roku:

● aura - zespół cech, jakości towarzyszących danej osobie i wpływających na jej odbiór przez otoczenie; "pole energetyczne" otaczające człowieka. Zwrot mieć aurę wiąże się z pozytywną oceną. Dodatnie punkty aury gromadzi się za pozytywne doświadczenia, ujemne zaś – za wpadki lub zachowania postrzegane negatywnie.

● bambik - pogardliwie bądź pobłażliwie o kimś, kto nic nie wie, jest w czymś słaby, niedoświadczony, niedojrzały, wyśmiewany. Inaczej niezdara, nieudacznik, słabeusz, naiwniak. Pierwotnie łączony z bambikiem ‘nowicjuszem’ z gry "Fortnite".

● brainrot - pejoratywne określenie treści kulturowych i stylu komunikacyjnego, tworzonych przez młodych użytkowników TikToka, którzy należą głównie do pokolenia Alfa i są nieustannie "podłączeni" do mediów społecznościowych. Słowo wywodzi się z języka angielskiego, gdzie oznacza 'gnicie mózgu’ i nazywa praktykę tworzenia i pochłanianie treści wyłącznie rozrywkowych, wiralowych, memicznych, niemających określonego znaczenia i celu.

● brat - słowo w języku angielskim oznaczające 'bachora’, czyli 'niegrzeczne, niesforne, bezczelne dziecko’. Jego współczesne znaczenie wywodzi się od tytułu albumu piosenkarki Charli XCX. Brat to osoba charakteryzująca się buntowniczą, pewną siebie, niezależną i hedonistyczną postawą oraz stan wymykania się ustalonym konwencjom i oczekiwaniom społecznym, czego symbolem jest także jaskrawy zielono-limonkowy kolor.

● cringe - coś żenującego, obciachowego, wywołującego wstyd lub niesmak. Wersja przymiotnikowa: cringe'owy (krindżowy). Czasownikowa: krindżować (np. to mnie krindżuje, ew. krindżuję, kiedy to widzę). Synonimem tej ostatniej formy jest mrozić. W jęz. ang. cringe to tyle co wzdrygnąć się. Mówi się więc często o dreszczu żenady.

● delulu - pochodzi od angielskiego słowa delusional ‘cierpiący na urojenia’. Może być nazwą osoby ogarniętej obsesją na jakimś bądź czyimś punkcie, może określać stan psychiczny osoby oderwanej od rzeczywistości, może też być przymiotnikiem zastępującym określenia: niepoważny, niewiarygodny, szalony.

● fe!n / fein / fin - osoba uzależniona (np. od narkotyków, ale nie tylko) lub obsesyjnie czegoś pragnąca. Słowo z tytułu i refrenu popularnego utworu rapera Travisa Scotta z 2023 r., nawiązujące do angielskiego "fiend", które oznacza demona, złego ducha, a potocznie – kogoś owładniętego jakąś obsesją lub uzależnieniem.

● fr / FR - skrót od ang. for real ‘naprawdę’; wyraz aprobaty najczęściej w komunikacji pisanej, ale niekiedy także w ustnej.

● glamur / glamour - w języku ogólnym słowo jest kojarzone z modą lub stylem życia pełnym przepychu, blasku i elegancji. Ostatnio wyraz ten, pisany także jako glamur, odnosi się do ubrań w cętki, kiedyś zwane panterką, i tiktokowego trendu do stylizacji z użyciem tego wzoru przy dźwiękach utworu Glamour. W pierwszym znaczeniu jest to słowo międzynarodowe, pochodzi z języka szkockiego, gdzie oznaczało magiczne zaklęcie.

● GOAT - akronim pochodzący od wyrażenia Gratest of All Time ‘najlepszy w historii’, używany często w slangu, także w języku mediów, np. w kontekstach sportowych na określenie osób wybitnych w swojej dyscyplinie.

● oi oi oi baka - zawołanie wzięte ze świata anime (baka po japońsku odznacza idiotę, głupca) i wykorzystane na całym świecie, w tym w Polsce, jako rodzaj wyzwania, w ramach którego należy w miejscu publicznym (np. szkoła, fast food w galerii handlowej) stanąć na krześle lub stole i z odpowiednią intonacją krzyczeć: "Oi oi oi baka!", robiąc przy tym głupie miny. Zabawa ma swój wyraz na TikToku i przypomina wcześniejszą: "Moment, w którym zdałem sobie sprawę, że potrafię śpiewać" – tamta polegała na nieudolnym występie wokalnym w podobnych okolicznościach.

● oporowo - robić coś bardzo intensywnie, z zaangażowaniem, najmocniej, najlepiej, całym sobą, do końca. Synonim wyrażeń do oporu, w opór.

● riz / rizzler / rizz - zespół zalet decydujących o atrakcyjności (także seksualnej) w oczach innych; urok, czar, charyzma. "Rizz" wzięło się od angielskiego słowa charisma (charyzma), upowszechnione zostało jako skrót przez influencera i rapera Kaia Cenata; rizzler – mężczyzna o wysokiej charyzmie, także: podrywacz, uwodziciel; pseudonim popularnego dziecięcego influencera The Rizzlera. Brzmieniowo nawiązuje do Riddlera – komiksowego superzłoczyńcy ze świata "Batmana"

● skibidi - pozbawiony wyraźnego znaczenia, niemal nonsensowny termin pojawiający się często w związkach z innymi słowami i w zależności od kontekstu sugerujący coś fajnego, dziwnego, złego lub zaskakującego. Najpopularniejsze jest skibidi toilet opisujące serię wiralowych filmów o toaletach z ludzkimi głowami. Samo skibidi wzięło się z tekstu często wykorzystywanej na TikToku piosenki Dom dom yes yes bułgarskiego artysty Biser Kinga (Bisera Draganova).

● slay - (z ang. slay – ‘niszczyć, gromić’) świetnie, znakomicie, doskonale; określenie czegoś, co robi wrażenie, albo wyrażenie podziwu dla kogoś, kto imponuje, "poraża", np. atrakcyjnym wyglądem lub jakąś umiejętnością.

● womp womp - wyrażenie używane do zasygnalizowania negatywnych emocji, najczęściej braku zainteresowania rozmową lub chęci jej zakończenia. Pierwotnie onomatopeja naśladująca łomot, trzask.

● yapping - w slangowym znaczeniu to ględzenie, paplanie, zbyt długa mowa na jeden temat. Wiąże się z ang. czasownikiem yap ’szczekać, ujadać, jazgotać’. Słowo znane od dawna, ale spopularyzowane na nowo w mediach społecznościowych jako żartobliwe określenie przedłużających się wypowiedzi.

W poprzednich latach Młodzieżowymi Słowami Roku były:

• 2016: sztos – coś fajnego, fantastycznego (definicja PWN)
• 2017: xD – emotikon wyrażający zdziwienie, podziw lub rozbawienie jakąś sytuacją
• 2018: dzban – osoba głupia
• 2019: alternatywka – dziewczyna o alternatywnym sposobie ubierania się i guście muzycznym
• 2021: śpiulkolot – miejsce do spania (od: śpiulkać – spać)
• 2022: essa – okrzyk radości i zwycięstwa lub zwrot wyrażający poczucie bycia nie do powstrzymania i pogardę dla przeciwników, np. w grze komputerowej
• 2023: rel – wyrażenie poczucia utożsamienia, zgody, potwierdzenia we własnym doświadczeniu (od ang. relatable – możliwy do powiązania z tematem, do utożsamienia się z nim)